Hidroelektrik santraller kısaca HES olarak adlandırılır ve Türkiye başta olmak üzere dünyanın pek çok farklı bölgesinde kullanılmaktadır. Suyun elektriğe dönüşmesini sağlayan ve herhangi bir şekilde su tüketimi yapmayan hidroelektrik santraller, sadece suyun akış hızını kullanarak türbinlerin dönmesi esasına dayanmaktadır. Geniş büyük bir nehrin hızlı bir şekilde akması, hidroelektrik santrallerin kurularak enerji üretmesi adına yeterli olacaktır. Suyun hızlı bir şekilde akmasının yanı sıra hızlı bir şekilde bir noktadan bir noktaya düşmesi de yeni bu suyun enerji üretiminde kullanılması adına idealdir.
Hidroelektrik Santrallerinin Avantajları Nelerdir?
Çevreci bir yöntem olarak kabul edilir. Suya herhangi bir zarar vermediği gibi su sadece çarklar arasında hareket ederek yatağında akmaya devam eder. Bununla birlikte oluşturulan bir santral çok uzun ömürlü olduğundan dolayı uzun bir süre ek bir masraf ya da ödeme yapmaya gerek kalmadan enerji üretimi sağlanabilmektedir. Üstelik sadece tüketimde suyun hızı ve bir noktadan bir noktaya hareket etmesi kullanılır. Böylece diğer enerji üreten tesislerde olduğu gibi yakıt ihtiyacı ve masrafı yoktur.
İşletmelerdeki bakım giderlerinin de düşük olması, bu tip enerji alanlarının kullanılabilir olmasını destekler. Üstelik kırsal kesimlerde farklı iş alanlarının yaratılması ve ekonomik katkı sağlanması adına da yine santrallerin büyük bir önemi vardır.
Dünyada Hidroelektrik Santral Verimliliği
Dünya geneline bakıldığında son rakamlara göre yenilenebilir enerjinin yüzde 69’lık bölümü sadece hidroelektrik santraller ile elde edilmektedir. Bu açıdan gelişmekte olan rüzgar enerjisine göre hidroelektrik enerji çok daha üst seviyelerde ve popüler durumdadır. Dünya genelinde çok büyük enerji elde edilmesini sağlayan santraller bulunmaktadır ve bu santrallerde 14 bin 000MW gibi yüksek verimlilik elde edilebilmektedir.
Türkiye’deki Hidroelektrik Santraller ve Çalışmalar
Türkiye’de ise Dünya ve Avrupa’ya göre çok daha düşük seviyelerde elektrik üretilmektedir. 2017 yılında yayınlanan raporda Türkiye’de 628 adet santralin aktif halde olduğu ve enerji ürettiği belirtilmiştir. Türkiye’deki toplam elektrik üretiminin yüzde 20’lik kısmı hidroelektrik enerji ile sağlanmaktadır ve en büyük hidroelektrik santraller Atatürk Barajı, Karakaya, Keban Barajı, Altınkaya Barajı ve Birecik Barajı olarak sıralanmaktadır.
Türkiye’deki Potansiyel Ne?
Yapılan analizlerde ve yayınlanan raporlarda ise Türkiye’nin hidroelektrik enerji üretme noktasında yüksek bir potansiyele sahip olduğu ve bu bakımdan elverişli noktaların enerji üretiminde kullanılabileceği belirtilmiştir. Santrallerin ön planda olan avantajları ve yararları göz önünde bulundurulduğunda santrallerin yaygınlaştırılması daha çevreci çözümler ile enerji elde edilmesi adına önemli görülmelidir.