Baraj ve akarsulardan elde edilen enerji ile birlikte elektrik üretim işlemine hidroelektrik adı veriliyor. Hidroelektrik elde etmek için suyun belirli bir yükseklikten itibaren akıyor olması son derece önemlidir. Ege bölgelerinde genellikle geniş alana yayılmış olan ve yüksekten akmayan sular olduğu için bu alanda hidroelektrik enerji elde etmek mümkün olmuyor. Genellikle Karadeniz ve Doğu Anadolu Bölgesi’nde hidroelektrik enerjisi en yüksek seviyede karşımıza çıkıyor.
Hidroelektrik enerjisinin pek çok çeşidi bulunuyor. Bu çeşitler birbirinden farklı özelliklere sahip olmaktadır. Günümüzdeki teknolojiye bağlı olarak oluşan enerji depolama gibi bir imkâna sahibiz. Suyun akış gücüne bağlı olarak hidroelektrik enerjisinde artışı ya da azalış meydana gelebiliyor. Hidroelektrik enerjisi elde etmek için özel olarak üretilen barajlar bulunuyor. Hidroelektrik enerjisinin çalışma sistemi yüksek bir alandan dökülen suyun çarpış anında ortaya çıkarttığı enerji ile gerçekleşiyor.
Akarsu Tipi Hidroelektrik Santralleri
Akarsu tipi hidroelektrik santralleri barajsız bir şekilde karşımıza çıkıyor. Elektrik üretmek için hiçbir şekilde baraj yapmaya gerek kalmıyor. Bir kanal ya da bir tünel doğrultusunda elde edilen suyun enerjisinden elektrik üretiliyor. Köprü gibi kanalın kenarına kullanılan bir türbin sistemi yer alıyor. Asgari olarak ne kadar elektrik elde edileceği hesaplanabilir. Ülkemizde akarsu tipi barajsız hidroelektrik santrallerine pek çok örnek verilebiliyor.
Daha az masraf ile elektrik enerjisi elde etmek mümkün olduğu için ülkemizde de çok tercih edilen yöntemler arasında yer alıyor. Dicle Nehri üzerinde bulunan bir sistem akarsu tipi hidroelektrik santraline örnek verilebiliyor. Barajsız bir şekilde üretilen sistemler her zaman daha çok ön planda tutuluyor. Dünya genelinde de en çok tercih edilen hidroelektrik santrallerinden bir tanesidir.
Depo Tipi Hidroelektrik Santralleri
Hidroelektrik santrallerinden bir tanesi ise depo tipi hidroelektrik santrali oluyor. Depo tipi hidroelektrik santrali için belirli bir baraj sistemi gerekiyor. Büyük ölçüde bir yapay elde edildikten sonra bu sistemi gerçekleştirmek mümkün oluyor. Bu alanda su birikimi yapılacaktır. Biriktirilen suyun da belli bir potansiyel enerjisi bulunur. Akarsuların kurak geçtiği dönemlerde elektrik enerjisi üretmek için bu sistem kullanılıyor.
Dünya genelinde en çok kullanılan sistemlerden bir tanesi olmaktadır. Ülkemizde de 505 adet depolama alanı bulunuyor. Bir tür güvence olarak tutulan bu santraller büyük ölçüde elektrik enerjisi üretmeye yardımcı oluyor. Kapsamlı bir çalışma gerektiren Bu işlem yapıldıktan sonra büyük bir kolaylık sağlıyor. Türkiye’de bu konu ile ilgili hala çalışmalar devam ediyor. Sayılarının artırılması için planlar yapılıyor.
Med – Cezir Hidroelektrik Santrali
Diğer bir hidroelektrik santrali ise Med – Cezir hidroelektrik santrali oluyor. Bu santralin diğer bir ismi ise gel git santral olmaktadır. Yükselen bir denizin bulundurduğu Deniz suyu başka bir koya alınarak burada biriktirilir. Daha sonra bu su bir süre sonra büyük bir yıkıntı olarak ortaya çıkar. Su tamamen dolduğu zaman kapak kapatılır.
Bu alanda biriktirilen su belirli bir kanal sayesinde tribünden verilir ve enerji elde edilmiş olur. Duyun geçtiği esnada tribünler çalışmaya başlar. Böylece elektrik enerjisi elde edilmiş olur. Ülkemiz bu santrali yapmaya Uygun olmadığı için pek fazla uygulanmıyor. Fakat dünyada bu sistemi uygulayan Pitbull ülke bulunuyor. En belirgin olan ise Fransa’nın Atlantik sahilinde olan santraller oluyor.
