Gelgit enerjisi, yerçekimi ile ayın etkileşiminden oluşur. Yani Dünya’nın ortak ağırlık merkezi etrafında Ay’ın hareketiyle oluşur, diğer adı da ‘Medcezir’dir. Gök cisimlerinin diğer gök cismine uyguladığı çekim nedeniyle oluşan bu yapıda şekil bozulmaları meydana gelmektedir.
1632 yılında gelgit hakkında görüş ortaya koyan Galileo şunları paylaşmaktadır: ‘Denizdeki suların, Dünya’nın Güneş etrafında dönmesi sonucu savrulmasıdır.’ İfadesiyle yanılmıştır. Daha sonraki yıllarda aynı şekilde Newton, ‘Principia’ adlı eserinde gelgit hakkındaki doğru bilgileri ifade etmiştir.
Gelgit Enerjisi Hangi Ülkelerde Kullanılır?
Gelgit olayından enerji edebilen ülkeler, okyanusa kıyısı olan ya da açık denizle bağlantısı olan ülkelerdir. Gelgit enerjisini günümüzde başlıca şu ülkeler kullanmaktadır: Kuzey Kore, Fransa, Çin, Rusya. Kuzey Kore, İngiltere, İspanya, Amerika ülkelerinde gelgit enerjisinden elektrik üretilmektedir. En büyük MW gücüne sahip olan ülke Kuzey Kore’dir ve ilk sırada gelmektedir. Kuzey Kore’de yer alan santral 245 MW’lik gücündedir ve 2011 yılında yapılmıştır.
Dünyanın ilk gelgit santrali ise Fransa’da kurulan Rance Santrali olmaktadır. 3,2 MW gücüne sahip Çin’deki santral ‘Jiangxia’ ise 1980 yılında kurulmuştur. Belirttiğimiz diğer ülkeler de aktif olarak gelgit enerjisinden yararlanmaktadır. Yapım aşamasında olan gelgit santralleri de bulunmaktadır. Bunlar; Meygen ve Bluemull Enerji Santralleri’dir.
Meygen Santrali, 398 MW kapasiteli olacak şekilde planlanmıştır ve İngiltere’de yapım aşamasındadır. Daha yapılmadan bile yüksek kapasiteye ulaşacağı kesin gözüküyor. Daha sonrasında ise 500 Kw gücüne sahip olacak şekilde tasarlanan ‘Bluemull Sound’ Enerji Santrali’dir. Gelgit olaylarından sonra elde edilen enerjiyle yüksek verimlilik elde edilebiliyor ve ülkenin enerji ihtiyacının bir kısmı da buradan sağlanabiliyor.
Gelgit Enerjisi Nasıl Elde Ediliyor?
Dünya nüfusu artışı ile birlikte ihtiyaçlar da doğal olarak toplum içerisinde artmaktadır ve bu nedenle de yenilenebilir enerji kaynaklarına ve enerji çeşitlerine olan ihtiyaç da fazladır. Şu anda fosil yakıtlara yönelik işlemsel olaylar fazladır ve bunları eğer imkanlar varsa, yenilenebilir olanları kullanarak elde etmek daha avantajlıdır. Gelgit enerjisi elde edilmesi için birkaç yöntem kullanılmaktadır.
Bunlardan ilki: Gelgit Barajlarıdır. Suyun potansiyel enerjisi, yani mevcut enerjiden faydalanarak kullanılan enerji tipidir. Su farkına sahip olan iki alan arasında suyun hareketi mevcuttur ve türbinler ile su döner, böylece enerji elde edilir.
İkinci yöntem ise: Gelgit Akış Jeneratörüdür. (İngilizce: Tidalb Stream Generators.) Bu sistemin çalışma prensibi ise rüzgar türbinleri tarzındadır. Rüzgar türbinlerinde nasıl havanın kinetik enerjisi kullanılıyorsa burada da suyun kinetik enerjisinden yararlanılmaktadır. Bu enerji doğrultusunda türbinler yardımıyla sağlanan enerji kullanılmak için hazır olur.
